Paniek bij honden is een vaak onderschat probleem. Regelmatig wordt het afgedaan als normaal of tijdelijk gedrag, of je hond dient er maar aan te wennen. Maar zo werkt het niet. Een hond die paniek ervaart, ervaart extreme angst! Het gevolg is dat als jouw hond regelmatig paniek ervaart, jouw hond ook hevige stress en dus angst ervaart. Dit kan op termijn schadelijk zijn voor jouw hond. Daarom in deze blog meer uitleg waarom paniek een onderschat gevaar is bij honden. En tips hoe jij met de paniek van jouw hond kan omgaan om het te verminderen of te voorkomen.
Waarom is paniek bij honden een onderschat gevaar?
Zoals gezegd een hond in paniek ervaart een extreme vorm van angst. Als een hond heel veel angst ervaart dan wil jouw hond 1 ding: overleven! Daar ligt de focus op. Een hond in overlevingsmodus reageert in een reflex of instinct. Het logisch denken lijkt daarbij uitgesteld. Waardoor jouw hond dingen kan doen die je niet verwacht! Het lijkt uit het niets te komen, gedrag wat jij niet van jouw hond herkent.
Tevens wordt het lichaam van jouw hond in paraatheid gebracht om te kunnen overleven, er volgt automatisch een stressreactie. Door deze reactie kan jouw hond bijvoorbeeld een sprintje trekken om te overleven, of vecht voor zijn leven. De hartslag wordt verhoogd, de bloeddruk stijgt, er wordt adrenaline aangemaakt et cetera. Andere zaken gaan juist op een lager pitje zoals de spijsvertering en het immuunsysteem. Alles is gericht op overleven (ook bij paniek om iets wat jouw hond geen direct gevaar oplevert, bijvoorbeeld paniek veroorzaakt door vuurwerk).
Paniek bij honden kan gevaarlijk zijn! Leer in deze blog hoe jij jouw hond kan helpen/ ondersteunen
Na paniek dient jouw hond bij te komen van deze stressreactie
Na deze paniek dient jouw hond bij te komen van de stressreactie. Alles dient weer in balans te komen in het lichaam: de hartslag en bloeddruk gaan weer naar normaal niveau, de adrenaline dient afgebroken te worden et cetera. Dit doet jouw hond door te rusten en te ontspannen. Indien er geen herstel mogelijk is van deze paniekreactie, dus er volgt in een te korte tijd meerdere stressreacties bij jouw hond, dan blijft het lichaam van jouw hond als het ware ‘aan’ staan. Dit kost jouw hond mentaal en lichamelijk heel veel energie, waardoor jouw hond op termijn uitgeput, depressief of fysiek ziek kan worden.
Dus het gevaar van paniek bij jouw hond is:
1. Onvoorspelbaar gedrag vertonen
2. Te veel stress en/of paniek kan zorgen dat jouw hond mentaal en/of lichamelijk zwakker of zelfs ziek wordt.
Hoe herken je paniek bij honden
Angst bij jouw hond kan je herkennen via lichaamstaal maar ook door bepaald gedrag. Denk hierbij aan hevig trillen, overmatig hijgen, agressie, onzindelijkheid (urine laten lopen), wegkijken et cetera. Het is belangrijk dat je de tekenen van jouw hond leert herkennen zodat jij jouw hond kan helpen en ondersteunen.
Iedere hond zal een keer angst en/of stress ervaren. Je kan niet alles voorkomen in het leven van jouw hond. Stress is ook niet te verbannen uit het leven van jouw hond. Een interessante podcast over dit onderwerp kan je luisteren op Spotify, klik hier om deze podcast te luisteren.
Probeer altijd angst, stress en paniek bij jouw hond te herkennen, zodat je kan inspelen op het gedrag van jouw hond.
Maar extreme angst of een hele grote stressreactie kan ervoor zorgen dat jouw hond in paniek raakt! Probeer dit voor te zijn. Een hond in paniek kan dus dingen doen die jij niet verwacht met alle nare gevolgen van dien. Jouw hond lijkt op zo’n moment onbereikbaar, en dat kan ook daadwerkelijk zo zijn. Misschien is jouw hond eerder al in paniek geweest en weet je wel hoe jouw hond in dat soort situaties reageert.
Een hond in paniek schakelt dus vaak over op de automatische piloot, doet de dingen niet meer bewust maar in een reflex of uit instinct. Vaak zie je dan de 3F’s als reactie bij jouw hond.
De 3F’s bij honden: bevriezen, vluchten of vechten
Als jouw hond ergens ontzettend van schrikt dan kan jouw hond in paniek dingen doen die je niet verwacht. Of misschien verwacht je ze wel, want vaak zal een hond in paniek voor dezelfde manier van uiten kiezen, namelijk bevriezen, vluchten of vechten.
Dit is de zogenaamde FFF-reactie, Freeze (bevriezen), Flight (vluchten) of Fright (vechten), en deze komt bij zowel mensen als honden voor.
Als er iets gebeurt waar jouw hond van schrikt, bang van is, een onprettige emotie dus voor jouw hond, dan zal jouw hond vaak 1 van deze 3 manieren kiezen. Dit kiezen gebeurt niet uit vrije wil, dit is vaak een reflex. Jouw hond denkt hier dus niet over na, maar doet dit zonder erbij na te denken.
1. Freeze = Bevriezen
Jouw hond kan zich niet meer bewegen en staat stil. Jouw hond lijkt niet meer te kunnen ontspannen uit de angst of de angstige situatie.
2. Flight = vluchten
Je hond probeert te ontsnappen uit de angstige situatie door te vluchten en neemt letterlijk de benen.
3. Fight = Vechten
Jouw hond kan dan agressief gedrag vertonen als reactie op de angst. Dit agressieve gedrag kan ook letterlijk betekenen de aanval inzetten of bijten. Omdat jouw hond dit doet in een reflex kan jouw hond in zo’n situatie ook een voorbijganger bijten (dit kan een mens of andere hond zijn).
Hoe kan je paniek bij jouw hond voorkomen?
De eerste stap die je dient te zetten als jouw hond weleens last heeft van paniek is te leren zien welke specifieke triggers jouw hond heeft. Wat is de aanleiding van de paniek bij jouw hond? Is dat een bepaald geluid, of komt het door een aanraking?
Hoe uit jouw hond deze paniek en stress? Welke lichaamstaal laat jouw hond zien na een trigger. Maar ook welke van de 3F’s zet jouw hond in. Dit hoeft niet bij iedere trigger hetzelfde te zijn. Een hond kan per situatie op een andere manier reageren. Houdt hier rekening mee.
Probeer paniek bij jouw hond te voorkomen! Start met triggers bij jouw hond te herkennen die paniek, stress en angst veroorzaken.
Een volgende stap is om te begrijpen waar deze angst of paniek door veroorzaakt wordt. Is dit een negatieve ervaring uit het verleden of gaat er een groter trauma aan vooraf? Dat kan ook te maken hebben met een oude blessure of pijn. Zijn het meerdere oorzaken samen die nu een groter probleem zijn geworden, dus een opeenstapeling van emoties en gedrag bij jouw hond die nu paniek veroorzaken.
Dit is het begin van de paniek bij jouw hond te verminderen. Door te weten wat de triggers zijn bij jouw hond kan je jouw hond helpen. Je kan bepaalde triggers gaan voorkomen, of je kan ze proberen te verminderen. Wellicht met hulp van een therapeut.
Als jij weet wat de triggers van jouw hond zijn en daar begrip voor hebt, voelt jouw hond zich ook gesteund. Ga met jouw hond trainen om de angst te verminderen.
Niet alles in het leven is maakbaar, ook niet bij onze honden. Als je weet dat jouw hond in een bepaalde situatie gaat reageren kan je daar vooraf al op reageren. Haal je hond uit de situatie, kies een andere route of laat je hond bijvoorbeeld eerst even bijkomen voordat je iets gaat ondernemen met jouw hond.
Eigen ervaring met mijn hond Fenne
Mijn eigen hond Fenne was in het verleden bang voor vuurwerk. Zodra hij vuurwerk hoorde raakte hij in paniek en wilde hij zich verstoppen (dit is een vorm van freeze/ bevriezen). Als Fenne pijn had aan zijn rug (door een blessure) dan ervaarde Fenne ook sneller angst en stress (pijn veroorzaakt ook een stressreactie) waardoor hij ook sneller in paniek raakte.
Hij raakte dan in paniek als we aan het wandelen waren en er een hond met hem wilde spelen. Passeerden we de hond met wandelen dan was er niets aan de hand. Totdat de hond aangaf te willen spelen met Fenne. Zodra de kop of een poot van die andere hond richting de rug van Fenne bewoog viel Fenne uit (= fight/ vechten). Terwijl Fenne normaal gesproken niet snel zal vechten, hij draait liever om dan dat hij de confrontatie aangaat. Behalve als hij pijn ervaart, dan beschermt hij zijn eigen lichaam.
Hoe kan je omgaan met een hond in paniek
Als jouw hond onverhoopt een moment van paniek ervaart probeer dan zelf zo kalm en rustig te blijven. Ga jij ook in paniek raken dan kan je het gedrag van jouw hond versterken.
Maak je klein, praat rustig tegen jouw hond en vermijdt het wild bewegen van jouw armen. Probeer jouw hond naar een veilige plaats te krijgen.
Steun jouw angstige hond altijd! Ook als jouw hond paniek en/of stress ervaart! Laat je hond niet alleen
Dit kan echter lastig zijn want het kan dus zijn dat een hond in paniek jou even niet herkend. Zeker als jouw hond gaat vluchten kan dit echt een probleem zijn. Denk hierbij aan een erg scenario van een hond die schrikt van een geluid, zoals vuurwerk tijdens het wandelen.
Ga aan de slag met jouw hond als jouw hond regelmatig paniek ervaart
In deze blog is uitleg gegeven over de gevaren van paniek bij honden. Het is niet om jou als eigenaar bang te maken, maar juist om je bewust te maken van mogelijke gevaren en nare situaties die kunnen ontstaan als jouw hond paniek ervaart.
Het grote gevaar van honden in paniek is dat zij onvoorspelbaar gedrag kunnen laten zien, en dat paniek zorgt voor een stressreactie. Als jouw hond een keer paniek ervaart (en in een veilige situatie is) en na de stressreactie kan bijkomen is er niet meteen een probleem. Het kan echter wel een probleem worden als jouw hond regelmatig paniek ervaart en daardoor te veel stress ervaart. Dit kan de gezondheid van jouw hond schaden.
Ga daarom altijd aan de slag om de oorzaak van de paniekreactie van jouw hond onder controle te krijgen. Dit doe je dus door in kaart te brengen wat de triggers voor jouw hond zijn om extreme angst en/of stress te ervaren, hoe zich dat uit en wat de oorzaken en gevolgen zijn voor jouw hond. Ga hiermee aan de slag door te trainen met jouw hond of zoek hulp.
Paniek voor vuurwerk bij honden
Ervaart jouw hond regelmatig paniek en/of erge angst door vuurwerk, dan kan de online cursus vuurwerkangst bij jouw hond verminderen interessant zijn om te volgen. In deze cursus leer je meer over angst bij honden, specifiek op harde geluiden en hoe je deze angst met passende methodes voor jouw hond kan verminderen. Je krijgt handvatten aangereikt en vele tips hoe jij dit kan toepassen op jouw hond als individu!
Meer informatie over de online cursus vuurwerkangst verminderen bij jouw hond
Online cursus vuurwerkangst bij honden verminderen
Energetische behandeling om paniek te verminderen bij jouw hond
Ook is het mogelijk om samen met mij aan de slag te gaan met jouw hond doormiddel van energetische behandelingen. Een energetische behandeling houdt in dat we aan de slag gaan met jouw hond en in kaart brengen welke emoties in disbalans zijn, welke trauma’s er eventueel zijn of angsten met de oorzaken. In 6 weken tijd gaan we hiermee aan de slag door het geven van behandelingen op afstand zoals Reiki, energetische blokkades opheffen en Chinese Geneeskunde. Een hele mooie manier van heling voor jouw hond.
Voor meer informatie klik op deze link voor de mogelijkheden om een energetische behandeling te doen bij jouw hond: https://www.onlinemetjehond.nl/online-beleleiding/
Zet hondenmassage in om jouw hond te laten ontspannen na een spannende gebeurtenis
Wil je jouw hond laten ontspannen na een schrikreactie of stressvol moment? Hondenmassage kan daar ook fantastisch in ondersteunen. Hondenmassage is namelijk ontspannend voor jouw hond en daardoor zal het stresslevel van jouw hond gaan dalen. Hondenmassage kan hierdoor een ondersteunende therapie zijn.
Meer informatie over de online cursus hondenmassage
Online cursus hondenmassage voor meer ontspanning bij jouw hond en stress vermindering
Deze tekst is geschreven door Sharon van Mook – Online met je hond & Energy is Key. Deze tekst mag niet gekopieerd worden zonder schriftelijke toestemming. Je mag dit artikel wel delen op social media (met link naar dit artikel).